Waarom is de lucht blauw en de lucht bij zonsondergang rood?

Written By Frank Meijer

Gepassioneerd over financiële planning en budgettering en deelt haar kennis graag met anderen. Ze gelooft dat iedereen de controle kan hebben over hun financiën door middel van slim budgetteren en verstandige beleggingsbeslissingen.

Ik ben veel bezig met het verduidelijken van ingewikkelde zaken voor mensen, en dat geldt niet alleen voor financiën, maar ook voor allerlei alledaagse vragen die je kunt hebben. Een vraag die ik vaak krijg, en die ik graag wil beantwoorden is: Waarom is de lucht blauw? En bij zonsondergang rood. Het lijkt misschien een simpel onderwerp, maar het heeft alles te maken met natuurkunde en lichtverstrooiing, en het is een mooi voorbeeld van hoe wetenschappelijke processen de wereld om ons heen vormen. Dus, laten we erin duiken.

Waarom is de lucht blauw?

De blauwe kleur van de lucht overdag is het gevolg van een proces dat we Rayleighverstrooiing noemen. Dit klinkt misschien ingewikkeld, maar het is eigenlijk best simpel. Zonlicht, of wit licht, bestaat uit verschillende kleuren, van violet tot rood, en elke kleur heeft een andere golflengte. Blauw licht heeft een korte golflengte, en omdat de luchtmoleculen zoals zuurstof en stikstof een veel grotere interactie hebben met dit korte-golf licht, verstrooit het blauwe licht veel sterker dan de andere kleuren.

Denk maar aan hoe je een kleine steen in een vijver gooit en hoe het water zich verspreidt. Als je de steen groter maakt, verspreidt het water zich op een grotere schaal. Hetzelfde gebeurt met licht, alleen is het blauwe licht het ‘steen’ dat verstrooit. Dit betekent dat we overal in de lucht blauw licht zien, waardoor de lucht die we zien blauw lijkt.

Waarom verandert de kleur van de lucht bij zonsondergang?

Wanneer de zon lager aan de horizon staat, verandert het plaatje. Het zonlicht moet nu een langere weg door de atmosfeer afleggen om bij ons te komen. Omdat het blauwe licht zoveel wordt verstrooid, is er minder blauw over wanneer het zonlicht de horizon nadert. Wat overblijft, zijn de kleuren met langere golflengtes, zoals geel, oranje en rood. Deze kleuren worden minder verstrooid en blijven daarom veel zichtbaarder, vooral als de zon laag staat.

Dit proces zorgt ervoor dat de lucht tijdens zonsondergang vaak een indrukwekkende rode of oranje kleur krijgt. Hetzelfde principe wordt trouwens ook zichtbaar tijdens zonsopgang. Wanneer de zon aan de horizon verschijnt, moet het licht opnieuw een langere weg afleggen, wat de lucht roodtint maakt.

Wetenschap achter de kleuren

Het is interessant om te weten dat hoewel we vaak zeggen dat de lucht blauw is, dit eigenlijk afhankelijk is van verschillende factoren. De lucht is in feite kleurloos, omdat de belangrijkste componenten, zuurstof en stikstof, geen kleur hebben. Het is de verstrooiing van licht die bepaalt welke kleur wij waarnemen. Dit fenomeen is niet alleen van invloed op de lucht, maar ook op andere natuurlijke processen. Zo zie je bijvoorbeeld ook dat de oceaan blauw lijkt, omdat het blauwe licht wordt weerkaatst door het water.

De rode tinten die je bij zonsondergang ziet, zijn een direct resultaat van de grotere afstand die het zonlicht moet afleggen door de atmosfeer. Hoe langer het licht onderweg is, hoe meer blauw licht verstrooid wordt en hoe meer de langere golflengtes (zoals rood) overblijven om je ogen te bereiken. Het is een natuurkundig proces dat ons de prachtigste kleuren in de lucht oplevert, vooral tijdens zonsopgang en zonsondergang.